Orientabideak
ORIENTABIDE METODOLOGIKOAK
1. JARDUERA. EDUKIERA- ETA MASA-UNITATEAK IKASTEN (SAIO BAT)
Lehenengo jardueraren helburua da ikasleek masa eta edukiera kontzeptuak, haien neurri-unitateak eta haien
arteko baliokidetasunak ezagutzea. Horretarako, garrantzitsua da egin beharreko gida eta koordinazioa, helburua ez baita
ikasleek era autonomoan eskuratzea kontzeptu berriak, irakaslearekin elkarrekintzan jardunez baizik.
Horrela, adibidez:
Aurkezpeneko diapositiba batean, galdera hau azaltzen da: Ba al dakizu litro bat urek kilogramo bateko
masa duela? Galdera honen inguruan denbora pixka batean aritzeak merezi du.
Beharbada, ikasleek badituzte aurrez horri buruzko ezagutzak. Dena den, egoera aproposa da ezaugarri
hori urak soilik duela argitzeko. Uraren dentsitateagatik gertatzen da hori. Dentsitate desberdina duen beste edozein likidorekin
ez da hori gertatzen, nahiz eta ohikoa izan baliokidetasun hori ezartzea. Irakasleak erabakiko du, dena den, gai horren inguruan
jardutea egokia den ala ez, dentsitatearen kontzeptua oraindik garatu gabe egon baitaiteke etapa honetako ikasleentzat.
Aurrerago, edukiera kontzeptuaz arituko gara. Bolumena eta bolumen-unitateak gogora ekartzea ere egokia
da, bai eta bolumenaren eta edukieraren arteko desberdintasunaz jabetzea ere. Gainera, adierazi behar da gorputz baten bolumena
ez dela beti luzera-neurriekin egindako kalkuluen bidez zehazten, “ontzi” moduan (jasotzen duen gorputz gisa, bere barnean
beste bat hartzen duenaren gisa) duen edukiera kalkulatzen dela baizik. Dena den, bolumena eta dentsitatea lantzea ez da sekuentzia
honen helburua, baina beharrezkoa da horiek aipatzea.
Edukiera-unitatea (litroa) ere gogora ekartzen da, bai eta aurkezpenean aipatutako aurrizkien
erabilpena ere, multiploak eta azpimultiploak adierazteko. Edukiera-unitateen arteko baliokidetasunak ere zehazten dira. Gainera,
taula erabiltzen ere erakusten zaie ikasleei, diapositiban azaldu diren adibideak ulertu dituztela ziurtatzeko.
Hurrengo diapositibetan, masakontzeptua lantzen da. Beharbada, ikasleek badakite aurrez zer desberdintasun
dauden masaren eta pisuaren artean, bai eta zer neurri-unitate dituzten eta zer tresnaren bidez neurtzen diren ere. Dena den,
zalantzak argitzeko denbora-tarte bat izatea onuragarria izan daiteke.
Bateratze-lana lagungarria da kontzeptuak finkatzeko eta akatsak zuzentzeko.
Aurkezpenean ikasitakoa aplikatzeko, bi asoziazio-jarduera erraz proposatzen dira. “Gehiago jakiteko”
atalean ageri den loturan jarduera osagarri gehiago dago.
Jarduerara joan
2. JARDUERA. OBJEKTUEN MASA ETA EDUKIERA NEURTZEN (SAIO BAT)
Jarduera honen helburua da zenbait edukieratako gorputzak alderatzea eta ordenatzea (1.1), zenbait tamainatako
gorputzak alderatu eta masa handienekoa zein den zehaztea (1.2), objektu horiek espazioan hartzen duten tokiarekin lotzea
eta eguneroko bizitzako zenbait objekturen edukiera iritzira kalkulatzea (1.3). Azken atal hori ebaztean, kantitate guztiak
neurri-unitate berean jarri beharko dira (litrotan, adibidez), lotura errazago egiteko.
Azkenik, jarduera bukatzeko, ebazpenean zer zailtasun izan dituzten eta horiek gainditzeko zer bideri jarraitu
dieten azaldu beharko dute ikasleek.
Jarduerara joan
3. JARDUERA. EDUKIERA- ETA MASA-PROBLEMAK EBAZTEN (SAIO BAT)
Jarduera honetan, eguneroko testuinguruan agertzen diren problemak ebatzi behar dira, batetik. Eta, bestetik,
edukiera- eta masa-unitateen multiploak eta azpimultiploak landu behar dira. “Gehiago jakiteko” atalean, "baskula birtual"
baterako lotura ageri da. Bertan, hainbat objekturen masa kalkulatzen treba daiteke ikaslea.
Jarduerara joan