Orientabideak

Orientabide metodologikoak

Sarrera: GPSa erabiltzen ikasten (saio bat)

Lehenengo jarduera honetan, ikasleek lurreko koordenatuen sistemak zer-nolako garrantzia duen ulertuko dute. Horretarako, eskatu ikasleren bati GPS bat ekartzeko eskolara, eta hitz egin guztion artean haren funtzionamenduari buruz. Eztabaidan ari direla, irakasleak ikasleei eskatuko die gailu horri buruzko ikuspuntuak, esperientziak eta ideiak batak besteari adierazteko. Eztabaida horren bidez, aurrerago azalduko diren hainbat kontzeptu testuinguru jakin batean kokatuko ditugu, eta ikasteko gogoa piztuko die ikasleei.

Aukerako jarduera gisa, GPS baten laguntzaz ibilbide txiki bat egin dezakete. Ibilbideak ez du zertan ezezaguna izan ikasleentzat; are gehiago, bidea ezagutzen badute, GPSak proposatzen dien ibilbidea eta ikasleek egingo luketena alderatu eta bat ez baldin badatoz, banan-banan azter ditzakete.

1. jarduera.

Garapena: Bidaia bat munduan zehar (bi saio)

Garapena bi saiotan banatu dugu, Google Earth erabiltzen ikasteko denbora behar baita.

Garapenaren lehen zatian, latitude eta longitude kontzeptuak eta lurreko koordenatuen sistema zer diren azalduko dugu. Jarduerak egiteko behar dugun informazioa sekuentzia didaktikoan dago. Informazio hori osatzeko, irakasleak gida honetan proposatutako bideoak eta web-erreferentziak balia ditzake.

Jarduera hau egiteko, Google Earth programa erabiliko dugu. Garrantzitsua da ikasleek programa hori erabiltzen ikasteko behar adina denbora izatea. Google Earth programa konplexua ez bada ere, erraztasunez nabigatzen ikasteko denbora behar da. Arbel digitala baliatuz, irakasleak programan nabigatzeko moduak erakutsiko dizkie ikasleei.

Jarduera honetan, ikasleek taldeka gizadiaren ondare izendatutako zenbait lan aurkituko dituzte, eta horretarako, koordenatuak erabiliko dituzte. Jarduera egitean, ordea, Google Earth programako bilaketa-tresna desaktibatuta egongo da. Google Earthen Sareta aukera aktibatzean agertzen diren latitude- eta longitude-erreferentziak baino ezin dituzte erabili.

Garapenaren bigarren zatian, ikasleek Interneten informazioa bilatu eta deskribapen-testu bat idatziko dute, gehienez hamabost edo hogei lerro ingurukoa. Testu hori Google Earthen monumentuaren aurkezpen-bideoa grabatzeko erabiliko dute.

2. jarduera.

Bukaera eta ebaluazioa: Grabaketen aurkezpena eta ebaluazioa (saio bat)

Azken jarduera honetan, talde bakoitzak bere deskribapen-bideoa aurkeztuko du. Bideoen ebaluazioa egiteko, ikasleek ebaluazio-orria erabiliko dute. Irakasleak alderdi negatiboak zein positiboak balioesteko eskatuko die ikasleei. Ikasleek bideoen alderdi negatiboak baino ez badituzte aintzat hartzen, baterako ebaluazioa ez da ikasteko lagungarria izango eta talde-harremanak kalte ditzake.

Irakasleak, ostera, aurkeztutako lanen balorazioa egingo du amaierako orri honen bidez: fitxategi-eranskina.

Azkenik, sekuentzia didaktikoa amaitzeko, ikasleek lurreko koordenatuen sistemari eta haren onurei buruzko talde-hausnarketa egingo dute.

3. jarduera.

Orientabideak

Erantzunak

Sarrera: GPSa erabiltzen ikasten (saio bat)

Erantzun irekia. Ikusi ebaluazio-irizpideak.

Garapena: Bidaia bat munduan zehar (2 saio)

Erantzun irekia. Ikusi ebaluazio-irizpideak .

Itxi eta ebaluazioa egin: Aurkezpena eta ebaluazioa (saio 1)

Erantzun irekia. Ikusi ebaluazio-irizpideak .

Orientabideak

Baliabideak

ADE	Nola eman eskola arbel digitala erabiliz [ lotura oraindik ezin da erabili ] 28. fitxa. Arbel digital elkarreragilea (ADE) [Behera kargatu fitxategia]
Google Earth	Google Earth. Planeta esploratzeko doako programa. Ordenagailuan instalatu behar da. Behera kargatu web honetan: http://earth.google.es/ Google Earthen erabiltzailearen gida. Programaren instalazioari, nabigazioari, aukerei eta abarri buruzko informazioa: http://earth.google.es/support/bin/static.py?page=guide_toc.cs Google Earthen nabigatu (I). Google Earthen oinarrizko erabilera erakusten duen aurkezpena: http://www.authorstream.com/Presentation/pelai-410132-controles-de-navegaci-en-google-earth-education-ppt-powerpoint/
Web-orri gomendagarriak	Jarduera: latitudea, longitudea eta ordu-zonak: http://www.k12science.org/curriculum/musicalplates3/es/actividad_latylong.shtml.Web-orri honetan, munduko mapa bat paperean inprimatu eta zenbait jarduera egiteko aukera duzue. Horren bidez, latitude eta longitude kontzeptuak ulertuko dituzue. Munduko zer lekutan nago?http://www.ciese.org/ciberaprendiz/latylong/latylong.htm Latitude eta longitude kontzeptuei buruzko azalpena irudi bizidun eta guzti, (+) eta (-) zeinuen erabilera ulertzeko. Unesco. http://whc.unesco.org/en/list. Gizadiaren ondare diren monumentuei buruz gehiago jakiteko, herrialdez herrialde. Ingelesez eta frantsesez. Lurreko koordenatuak (I). Sekuentzia didaktiko honetan landutako kontzeptuei buruzko web-orri argentinarra, haur eta nerabeentzat: http://www.ecopibes.com/mundo/parymer.htm Lurra espaziotik ikusia Koordenatu geografikoak idatzi eta Lurra hainbat ikuspuntutatik erakusten duen programa. Ingelesez: http://www.fourmilab.ch/earthview/vlatlon.html

Programazioa

IKT GAITASUN OROKORRAK ETA IKASMAILAKOAK*

* Lehen Hezkuntzako 5. mailako ikasleentzako “Eskola 2.0” proposamenaren IKT gaitasunerako itemak, eranskin honetatik hartuak: IKT gaitasunen mapa .

Bizitza osorako ikaskuntza

B2. Ingurune birtualetan moldatzea

• B2.1. Ingurune birtual bat maneiatzen hastea eta ingurune horietako oinarrizko eragiketak ikasteko gai izatea

B3. Informazioa kudeatu, sortu eta balioestea

• B3.1. Beren interesetarako IKT baliabide espezifikoak aukeratu eta erabiltzea

B5. Mundu erreala ulertzea, arakatzea eta bertan moldatzea

• B5.1 Batez ere irudiak eta soinuak erabiliz eta heldu baten laguntzaz mundu errealeko gaiak arakatzea eta/edo benetako arazo txikiei heltzea ahalbidetzen duten IKT baliabideak erabiltzea

Trebetasun teknologikoa

T2. IKTak informazioa bilatu, aukeratu eta aztertzeko erabiltzea

• T2.2. Interneteko zerbitzuak eta beste estrategia batzuk erabiltzea informazioa aukeratu eta aztertzeko

T5. IKTak multimedia-informazioa prozesatzeko erabiltzea

• T5.1. Multimedia edukiez oinarrizko eragiketak egitea (kopiatu eta itsastea; formatua zehaztea; irudi bat, soinu, bideoa txertatzea; webgune batetik irudi bat deskargatzea)

Programazioa

IKASKETA-HELBURUAK

• Lurreko koordenatuen sistemak zertarako balio duen ulertzea.
• Lurreko puntu jakin bat koordenatuak baliatuz aurkitzeko gai izatea.
• Latitudea eta longitudea kontzeptuak ulertzea.
• Google Earth programa erabiltzen jakitea.
• UNESCOk gizadiaren ondare izendatutako zenbait monumentu ezagutzea.
• Gizadiaren ondare izendatutako monumenturen bat gelan aurkeztea.
• Taldeko lanetan parte hartzea.
• Besteen iritziak arretaz eta errespetuz entzuteko jarrera izatea.

EDUKIAK

• Lurreko koordenatuen sistema (edukiak).
• Latitudea eta longitudea (kontzeptuak).
• Meridianoak eta paraleloak (kontzeptuak).
• Testu-dokumentu bat sortzea (prozedura).
• Google Earth tresna erabiltzea (prozedura).
• Google Earth bidez bideo bat egitea (prozedura).
• Koordenatuen bidez puntu jakin bat bilatzea (prozedura).
• Ikaskideen iritziak entzutea eta errespetatzea (jarrera).
• Ikasgelako eztabaida batean parte hartzeko oinarrizko arauak zein diren jakitea (jarrera).

Programazioa

Ebaluazio-irizpideak

• Gai da lurreko koordenatuen sistemak zertarako balio duen azaltzeko.

• Latitudea eta longitudea kontzeptuak ongi definitzen ditu.

• Lurreko puntu jakin bateko latitudea eta longitudea nola kalkulatzen diren ulertzen du.

• Lurreko puntu jakin bat koordenatuen bidea aurkitzeko gai da.

• Gizadiaren ondare izendatutako monumentu baten deskribapen-bideoa egiteko gai da.

Oinarriak

Zer da sekuentzia didaktiko bat eta zer eskaintzen digu?

Sekuentzia didaktiko bat (SD) jarduera-segida ordenatu bat da, ikasleak gaitasun kurrikularrak zein IKT gaitasunak beregana ditzan diseinatua. Sekuentzia didaktikoetako atalik esanguratsuena elkarren artean lotutako jardueren segida da, ikasle orok jarraitu beharko baitio ikasketa-prozesuan. Funtzio eta ezaugarri ezberdinak dituzten jarduerak lantzeko aukera eskaintzen digu, modu integratuan. Edukia aurkeztea, ulertzea, erabiltzea edo praktikatzea prozesuaren ezinbesteko osagaiak dira, eta elkarri lotutako edukien multzo esanguratsu baten inguruan lan egiteko aukera ematen dute.

Chaval Brasilen argazki bat, Flickr webgunean, CC lizentziapean.

Hainbat jarduera egin daitezke, proposatutako jarduera-segidari jarraituz, edo horietako batzuk aukeratu eta norberaren sekuentziara egokitu.

Jardueretan zehar sortutako planteamenduek garatu egin nahi dituzte Lehen Hezkuntzarako Oinarrizko Gaitasunak (hizkuntza-komunikaziorakoa, matematikarakoa, mundu fisikoaren ezagutza eta harekiko elkarrekintzarakoa, gizarte- eta hiritar-gaitasuna, ikasten ikastekoa, eta norberaren autonomia eta ekimenerakoa) eta IKT gaitasunak (Eskola 2.0 proposamenean txertatutako ikasleen IKT gaitasunen maparen arabera).

Jarduerak, orokorrean, 2.0 baliabide digitalen erabileran eta sareko lanean oinarritzen dira. Horrenbestez, egindako proposamenetan ikasleak animatuko dira hainbat sare sozialetan informazioa kudea eta argitara dezaten, lankidetzan ari daitezen, eta, eskuratutako informazioa baloratzean, jarrera kritikoa zein hausnarkorra gara dezaten. Aldi berean, gune birtualetan adostutako arauak ezagutzeko eta aintzat hartzeko aukera izango dute.

Oinarriak

Sekuentzia didaktikoen xedea eta egitura

Sekuentzia didaktikoen xedea da ikasleek eduki kurrikularrak ikastea eta gaitasun digitalak eskuratzea, IKTak ikasgelan aplikatzeko proposamen batetik abiatuta.

Ikasleek sekuentziako edukietan aurrera egingo dute etapaz etapa. Banaka egingo dute, baina taldeka egiteko jarduerak proposatuko zaizkie. Etapa bakoitzean adierazi egingo zaie zer egin behar duten eta zer baliabide erabili behar dituzten. Sekuentziek ikasleei eskaintzen dizkiete:

• Hiru jarduerako edo gehiagoko segida bat, eduki kurrikularrei heltzeko, Lehen Hezkuntzako 5. mailako ikasleei zuzendutako aginduekin
• Fitxategi erantsiak, jarduerak egiteko eta koebaluatzeko edo autoebaluatzeko
• Ikasleentzako tutorialak, erabiliko diren programei edo web 2.0 zerbitzuei buruzkoak
• Sekuentziako IKT baliabide guztiak biltzen dituen atal bat

Landuko den edukiaren arabera, hauek eskainiko dituzte:

• Jarduerak egiteko erabiliko diren webguneetara, animazioetara eta bideoetara estekak
• Ebazteko jarduera elkarreragileak

Sekuentziako irakasleentzako gidaren helburu nagusia da irakasleei laguntzea proposatutako ikasketa-segida planifikatzen eta praktikan jartzen. Premisa horiek kontuan hartuta, gidek irakasleei eskaintzen dizkiete:

• Proposamen didaktikoaren testuingurua.
• Orientabide didaktikoak, ADEren metodologia erabiliz sekuentzia didaktikoak lantzeko.
• Proposatutako jardueren erantzunak.
• Oinarrizko gaitasunak eta arloaren berariazko gaitasunak.
• IKT gaitasunak (Lehen Hezkuntzako 5. mailako ikasleentzako “Eskola 2.0” proposamenean ezarritakoak).
• Ikasketa-helburuak, edukiak eta ebakuazio-irizpideak.
• Proposamenean erabiliko diren materialak eta IKT baliabideak.
• Prestakuntza-eduki osagarriak, irakasleei sekuentzia didaktikoak garatzen laguntzeko (ADE, web 2.0 tresnak eta e-learning plataformak).

Oinarriak

Ebaluazioa

Ebaluazioak, burututako sekuentzien emaitzak aztertzeko tresna ez ezik, ikasketa-prozesua erregulatzekoa ere izan behar du. Horregatik, sekuentzia didaktikoan txertatuta egon behar du, prozesuan landuko diren jardueren parte izan. Jarduera horiek hausnarketa egiteko aukera eman behar diote ikasleari, egiten ari denaz, izan dituen zailtasunez, egin dituen akatsez, behar duen laguntzaz, eta hobetzeko eta aurrera egiteko bideez.

Ebaluazio hori hausnarketa-ariketa da, aurretiko ezagutzak prozesuan ikasten ari denarekin lotzeko aukera ematen duena. Akatsak abiapuntu gisa hartzen ditu, zailtasunez jabetzeko eta haiei aurre egiteko. Helburua ez da ikasleek zer ez dakiten jasotzea; jakitea baizik ezaguerak nola aplikatzen dituzten, informazioa nola lotzen duten, konponbideak bilatzeko trebetasunak nola aktibatzen dituzten... Ebaluazio horrek irizpide, adierazle eta ikasketa-helburu zehatzen multzo zabal bat izan behar du oinarrian, ez zenbakizko kalifikazio soil bat.

Gaitasunetan oinarritutako ebaluazioak lehenetsi egiten ditu ulertzea, aztertzea, lantzea, justifikatzea eta erantzunak argudiatzea, eta ez informazioa buruz ikastea eta errepikatzea.

Proposatutako jarduerak, nahiz azterketa-, koebaluazio- eta autoebaluazio-tresnak irakasleen erreferenteak dira, ikasleen ikasketa-prozesua nahiz haiek lortutako emaitzak baloratzeko.

Oinarriak

Materialaren aurkezpena eta deskarga

Sekuentzia didaktiko bakoitzak, ZIP fitxategi bat deskargatzeko atal bat dauka. Material deskargagarria.

Lotura hori aukeratzean ZIP fitxategi konprimitu bat deskargatzen da:

Gorde fitxategia botoian klik egingo dugu fitxategia gure ordenagailuan deskargatzeko. Behin ordenagailuan izanda, bi klik egingo ditugu fitxategiaren gainean, deskonprimitzeko programarekin ireki eta edukia ikusteko:

Landuko dugun materiala non gorde zehaztuko dugu eta karpetak bertara aterako.

Behin materiala deskonprimituta, karpeta zabaldu eta hiru karpeta ikusiko ditugu:

1. Sekuentziaren edukia: Ikasl_sekuentzia

2. Estiloarekin ikusteko behar diren artxiboak: Zz_programa

3. Imsmanifest.xml fitxategi bat, Moodle-ek edo antzeko plataforma batek prozesatzeko informazioa duena. Bertan, ikastaroaren edukiak zuzen azalduko zaizkio erabiltzaileari, dagokion balio pedagogikoa erantsita.

Oinarriak

Zer dago karpeta bakoitzean eta zertarako balio du?

Ikasl_sekuentzia

Sekuentzia guztiek dute Ikasl_sekuentzia izeneko karpeta bat.

• Sekuentzia ikusteko lehen urratsa “index” fitxategia zabaltzea da eta sekuentzia guztian zehar nabigatzea.
• Moduluen karpetan hizkuntza direktorio bat dago. Guk “eu” karpeta ikusiko dugu, bertan baitago euskarazko bertsioa.

• Karpeta barruan sekuentziaren .html fitxategi guztiak daude zenbakiz ordenatuta. Edozein eduki argitaratu nahi badugu, Dreamweaver (jabedun softwarea) edo Kompozer (software librea) erabil dezakegu.

• “01modulua_p.html” fitxategia inprimatzeko bertsioari dagokio.
• Materialen karpetan “img” karpeta nabarmentzen da, bertan baitaude sekuentziako irudi guztiak. Baten bat gehitu nahi bada, nahikoa da karpetan txertatzea eta dagokion html lotura egitea.
• Modu berean, materiala ere txerta daiteke deskargen (fitxategi konprimituak), .swf fitxategien (eskuliburu eta animazioak) eta inprimatzekoen karpetetan; bertan, materialaren .odt bertsioa dago, editatu eta .pdf formatura esportatu ahal izateko.

Zz_programa karpeta

Ondoren zz_programa karpetan sartuko gara, bertan baitaude sekuentzia ohiko estiloan bistaratzeko behar diren fitxategi guztiak.

Karpeta hori egituratik kanpo mugitzen badugu, materiala modu honetan ikusiko dugu:

Imsmanifest

“js” karpetak eta imsmanifest.xml fitxategiak ikasketarako plataforma birtualetako nabigatzaileei dagozkie, eta beraz, ez da komeni haiek editatzea.