1. jarduera. Denbora-unitateen arteko baliokidetasunak
Nola neurtzen da denbora?
Erlojuak eta beste kontu batzuk....
Antzinaroan ez zituzten egun ditugun tresnak denbora neurtzeko. Dena den, gizakien zenbait jarduerak
igarotako denbora gutxi gorabehera kalkulatzea eskatzen zuten. Denbora neurtzeko lehen tekniketako bat eguzki-eguna izan zen;
hots, egun batean Eguzkia irteten denetik hurrengo egunean irten arte igarotako denbora. Orain, aztertu zuek denbora neurtzeko
zer beste teknika erabiltzen zituzten Antzinaroan, eta noiz eta nola agertu ziren erlojuak. Gero, denbora neurtzeko egungo
sistema nolakoa den ikasiko duzue.
|
Iturria:http://i30.tinypic.com/117xkdh.jpg
|
Jarduera
Irakurri arretaz web-orri honetako item hauen edukiak:
http://redescolar.ilce.edu.mx/redescolar/act_permanentes/historia/histdeltiempo/pasado/tiempo/p_midien.htm
Orri horretan, gizakiak antzinatik denbora neurtzeko erabilitako tresna batzuei buruzko informazioa dator.
4 ataletan banatuta dago:
-
Sarrera
-
Ura, harea eta sua
-
Itzalak eta astroak
- Erlojuak
Egin hiruko taldeak eta erantzun galdera hauei. Sortu testu-fitxategi bat, galderei erantzuteko.
I. Aipatu gizakiak historian zehar denbora neurtzeko erabili dituen tresnetako batzuk.
II. Gaur egun, zein dira denbora neurtzeko erabiltzen diren elementurik ohikoenak?
III. Deskribatu labur-labur nola funtzionatzen zuten ur, harea eta su bidezko neurketa-tresnek.
IV. Deskribatu labur-labur nola funtzionatzen zuten itzalen eta astroen bidezko neurketa-tresnek.
V. Deskribatu labur-labur nola funtzionatzen duten denbora neurtzeko erlojuek.
Lana errazago egiteko, egokia izango litzateke talde batzuek III. galderari erantzutea, beste batzuek
IV. galderari eta beste zenbaitek V. galderari. Esate baterako, 12 talde osatu badituzue, 4 taldek III. galderari erantzungo
diote, beste 4k IV. galderari, eta gainerakoek V. galderari.
Hona hemen lana egiteko eredu bat:
Tresna
| Deskribapena
|
URA
| |
HAREA
| |
SUA
| |
Gero, azaldu ikaskideei denbora neurtzeko aztertutako tresnen deskribapenak.
Begiratu
aurkezpen honetan noiz eta nola neurtu ohi dugun
denbora eguneroko bizitzan.
Orain,
denbora neurtzeko zer sistema eta tresna erabiltzen
diren ikusiko duzue. Zalantzarik izanez gero, galdetu irakasleari.
-
Testu-fitxategian, idatzi nola esaten zaion eguneko denbora neurtzeko erabiltzen den sistemari.
Beste zer egoeratan erabiltzen da neurketa-sistema hori bera? Eman adibide bat.
-
Testu-prozesadorearen bidez, egin eskema bat, orduen, minutuen eta segundoen arteko baliokidetasunak
adierazteko.
-
Egunak 24 ordu dituela kontuan hartuta, kalkulatu kalkulagailuz zenbat minutu dituen egun batek eta
erregistratu testu-prozesadorean.
-
Zenbat segundo ditu egun batek?
-
Deskribatu labur-labur nola funtzionatzen duten eguneko denbora neurtzeko gaur egun erabiltzen diren
tresnek:
-
Erloju analogikoek
-
Erloju digitalek.
Ondoren, erabili kalkulagailua eta erantzun galdera honi: zenbat ordu dira minutu hauek?
MINUTUAK
| ORDUAK
|
140
| |
1.440
| |
930
| |
690
| |
Nahi izanez gero, egin jarduera hauek:
Aurrera!