Programazioa

OINARRIZKO GAITASUNAK ETA ARLOAREN BERARIAZKO GAITASUNAK

ZIENTZIA-, TEKNOLOGIA- ETA OSASUN-KULTURARAKO GAITASUNA

• Klima-aldaketaren eragina aztertzea eta ulertzea, itsasoen eta ozeanoen mailan, ondorioak aurreikusteko eta pertsonen eta gainerako izaki bizidunen bizi-baldintzen babesa hobetzen saiatzeko
• Pertsonen jarduerak paisaian duen eraginaren jakitun izatea, bai eta garapena gizaki ororen mesedetan izatearen, naturako baliabideak eta aniztasuna babestearen, eta solidaritate globalari eta belaunaldien artekoari eustearen garrantziarena ere
• Arazoak identifikatzea eta frogetan oinarritutako ondorioak ateratzea, mundu fisikoa eta giza jarduerek ingurumenean, osasunean eta pertsonen bizi-kalitatean duten eragina ulertzeko eta horiei lotutako erabakiak hartzeko
• Kontinenteen jitoaren teoria ulertzea, azterketa sistematikoen eta ikerketa zientifikoaren berariazko prozesuak eta jarrerak praktikan jartzeko

IKASTEN IKASTEKO GAITASUNA

• Zenbait euskarri digitaletan informazioa bilatzea, eraginkortasunez eta autonomiaz eskuratzeko eta sintetizatzeko
• Informazioa kudeatzeko estrategia eraginkorrak erabiltzea
• Motibatuta eta ikasteko gogoz lan egitea
• Ordenagailuz egin beharreko jardueretan erabili beharreko denbora behar bezala kudeatzea
• Norberarengan gero eta konfiantza handiagoa izatea proposatutako jarduerak egiteko
• Sortutako zailtasun txikiei konponbideak aurkitzea
• Talde-lanean kontzentrazioari eustea
• Arazo bati buruzko galderak egitea eta erantzun posibleak identifikatzea, hainbat estrategia erabiliz erabakiak hartzeko, eskura duten informazioarekin, arrazoia eta zentzu kritikoa baliatuz
• Informazioa eskuratzea eta norberaren ezagutza bihurtzea, informazio berria aurrez dakitenarekin eta norberaren esperientziekin lotuz eta integratuz, eta ezagutza eta ahalmen berriak antzeko egoeratan eta askotariko testuingurutan aplikatuz
• Nork bere burua ebaluatzea eta erregulatzea, ardura eta konpromisoa erakustea, ahaleginak kudeatzen jakitea, akatsak onartzea, eta gainerakoekin eta gainerakoengandik ikastea

HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO GAITASUNA

• Hizkuntza behar bezala erabiltzea, ahozko nahiz idatzizko komunikazioetan
• Entzutea, azaltzea, elkarrizketan aritzea eta komunikazioa testuinguruari egokitzea
• Informazioa bilatzea, biltzea eta prozesatzea, hura ulertuz, osatuz eta hainbat motatako testuak erabiliz, komunikatzeko edo sortzeko askotariko asmoekin

INFORMAZIOA TRATATZEKO ETA TEKNOLOGIA DIGITALA ERABILTZEKO GAITASUNA

• Informazioa bilatzeko, eskuratzeko, prozesatzeko eta komunikatzeko trebetasuna, eta informazio hori ezagutza bihurtzekoa
• Oinarrizko hizkuntza espezifikoak ongi erabiltzen jakitea (idatzizkoa, zenbakizkoa, ikonoen bidezkoa, ikusizkoa, grafikoa eta entzunezkoa), bai eta horiek deskodetzeko eta igortzeko jarraibideak ere.
• Informazioaren eta haren iturrien, aukeren eta kokapenaren ezagutza hainbat egoeratan eta testuingurutan aplikatzea, bai eta hura adierazteko hizkuntza eta euskarri ohikoenak ere
• Informazioa antolatzea, lotzea, aztertzea, sintetizatzea, eta hainbat zailtasun mailatako inferentziak eta ondorioak atertzea, ezagutza sortzeko
• Eskuratutako informazioa eta ezagutzak komunikatzea, hizkuntza eta teknika espezifikoak ez ezik informazioaren eta komunikazioaren teknologien aukerak erabiltzen dituzten adierazpen-baliabideak baliatuz

GIZARTERAKO ETA HERRITARTASUNERAKO GAITASUNA

• Norberaren gizarte-errealitatea ulertzea. Lankidetzan aritzea, gizarte anitz batean bizikidetza eta herritartasun demokratikoa praktikan jartzea, eta hura hobetzeko konpromisoa hartzea
• Inguruko balioen jakitun izatea, balio horiek ebaluatzea eta berreraikitzea, afektua eta arrazoia erabiliz, pixkanaka balioen multzo propio bat osatzeko eta erabakiei edo gatazkei aurre egitean koherentziaz aritzeko
• Bizikidetza-arauak egitea, onartzea eta praktikan jartzea

GIZA ETA ARTE-KULTURARAKO GAITASUNA

• Trebetasun eta jarrera egokiak izatea, norberaren eta gainerakoen arte-adierazpenak aintzat hartzeko; bai eta adierazpen horiek ulertzeko, balioesteko, eta haiekin hunkitzeko eta haietaz gozatzeko trebetasunak ere, pentsatzekoa, hautematekoa eta komunikatzekoa, sentikortasuna eta zentzu estetikoa
• Ekimena, irudimena eta sormena erabiltzea, kode artistikoen bitartez adierazteko

NORBERAREN AUTONOMIARAKO ETA EKIMENERAKO GAITASUNA

• Nork bere irizpideei jarraituz aukeratzeko, proiektuak imajinatzeko eta norberaren aukerak eta asmoak aurrera eramateko ahalmena, banakako naiz taldeko proiektuetan, proiektu horien ardura hartuta
• Aukerak eta mugak aztertzea, proiektu baten faseak zer-nolakoak diren jakitea, planifikatzea, erabakiak hartzea, ekitea, egindakoa eta norbera ebaluatzea, ondorioak ateratzea eta hobetzeko aukerak baloratzea
• Proiektuetan, lidergoarekin lotutako trebetasunak eta jarrerak garatzea; besteak beste, norberarengan konfiantza, enpatia, hobetze-jarrera, elkarrizketarako eta lankidetzarako trebetasuna, denboraren eta zereginen antolaketa, eta eskubideak berresteko eta babesteko edo arriskuak hartzeko ahalmena